Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2009

ΑΡΘΡΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ





Ψυχολογική κατάσταση των θυμάτων


ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ
Τι σημαίνει να είναι κάποιος «θύμα»; Ενήλικας ή παιδί; Θύμα ενός τροχαίου ατυχήματος; Μιας σωματικής ή μιας σεξουαλικής επίθεσης; Ποια είναι αυτά τα άτομα τα οποία, κάποιες φορές, μένουν αξέχαστα στους πυροσβέστες; Τι βιώνουν τα θύματα; Από ποια στάση και από ποια λόγια των διασωστών τους έχουν ανάγκη;
Το επάγγελμα του πυροσβέστη είναι δύσκολο. Μος φέρνει αντιμέτωπους με ανθρώπους -άντρες, γυναίκες ή παιδιά- οι οποίοι βρίσκονται στη θέση του θύματος. Είναι συχνά δύσκολο να τους αντιμετωπίσουμε όταν χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη. Ορισμένες φορές, μάλιστα, μπορεί να θεωρηθεί ως επιβάρυνση στο ήδη δύσκολο έργο των πυροσβεστών.
Ωστόσο, η σχέση που αναπτύσσει ο πυροσβέστης με το θύμα, όσο σύντομη και αν είναι αυτή, μπορεί να παίξει έναν βασικό ρόλο στην ιστορία μιας ζωής που ξαναρχίζει.
ΝΑ ΜΗΝ ΕΥΤΕΛΙΖΕΤΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΟΝΟΣ
Τους μήνες που ακολουθούν μετά από ένα ατύχημα, εκτός από τους σωματικούς πόνους αναβιώνουν αισθήσεις, μυρωδιές, εφιάλτες, «πόνοι ψυχικοί». Η όλη κατάσταση του ατυχήματος δε μοιάζει να έχει νόημα. Για το θύμα η σκηνή επαναλαμβάνεται μέρα - νύχτα (φλας μπακ και εφιάλτες), με ορισμένα κενά. Κενά, διότι το θύμα έχασε κάποιες στιγμές ή ώρες, τις οποίες έχει απωθήσει στα βάθη του μυαλού του, καθώς γι' αυτό ήταν κάτι το αφόρητο. Και εάν όλο αυτό επαναλαμβάνεται ασταμάτητα, είναι διότι λείπει η απάντηση. Μια απάντηση, η οποία θα εμποδίσει το δράμα να γυρνά μέσα στο μυαλό του θύματος και να επαναλαμβάνεται.
Για να ξεχάσει, λοιπόν, το "τραυματισμένο" άτομο την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει, πρέπει να του μιλάμε. Αυτό δεν διαρκεί ώρες, ούτε λεπτά, το πολύ 10 με 20 δευτερόλεπτα ζωτικής σημασίας:
«Κυρία μου βλέπω ότι υποφέρετε- Είμαστε μαζί σας».
Το να μιλάμε στο θύμα σημαίνει ότι το σεβόμαστε, δεν υποβιβάζουμε και δεν εξευτελίζουμε αυτό που ζει. Δεν είναι δυνατόν, για ένα τραυματισμένο σωματικά και ψυχικά άτομο από το δράμα το οποίο ζει ν' ακούει να του λένε:
«Ξεφύγατε μια χαρά, τυχερός ήσασταν»
Από τι ξέφυγε; Απ' το θάνατο; Απ' τη ζωή; Σε σχέση με τι; Με ποιον; Ποιοι είμαστε εμείς που θα κρίνουμε τη σημασία ενός γεγονότος;
Ο πόνος... Ορισμένες φορές συμβαίνει να μένει αξέχαστος. Είτε είναι ψυχικός, είτε σωματικός. Ο πόνος του να έχει αγγίξει κανείς το θάνατο, μια απαγορευμένη για τους ανθρώπους ζώνη. Το να βιώνει κάποιος την ιδέα του θανάτου τόσο βίαια, να αισθάνεται το τρομακτικό του πέρασμα και να παραμένει ζωντανός είναι σχεδόν τρέλα.
«Θάνατος είναι η απώλεια της επικοινωνίας», λέει ο Φρανσουά Ντολτό στο έργο του «Μιλώντας για το θάνατο». Γι' αυτό πρέπει να επικοινωνούμε, να εκφραζόμαστε, για να τραβήξουμε τα θύματα στην "πλευρά των ζωντανών".
ΣΤΑΣΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΘΥΜΑ
Στην περίπτωση που ο πυροσβέστης αντιμετωπίζει ένα θύμα, το οποίο δεν έχει χάσει τις αισθήσεις του, δεν παρουσιάζει τραύματα ζωτικής σημασίας και του λέει: «Σίγουρα, δεν έχω τίποτα», θα πρέπει ν' ακούσει αυτά τα λόγια, να τα λάβει υπ' όψιν του και να δώσει μια απλή απάντηση. Διότι ακόμη και εάν τα τραύματα του θύματος δε θέτουν τη ζωή του σε κίνδυνο, παρ' όλα αυτά, η απειλή κατά της ζωής του πλανάται. Τη στιγμή του ατυχήματος το θύμα περιμένει μια απάντηση, η οποία, με το ανάλογο ύφος και τα κατάλληλα λόγια, θα του τονίσει ότι ζει.Τα λόγια του πυροσβέστη είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της βιωμένης πραγματικότητας και της υποκειμενικής πραγματικότητας του ατυχήματος.
Το να του πούμε: «Πράγματι βλέπουμε πολλά πράγματα, αλλά εμείς είμαστε εδώ για εσάς και τώρα ασχολούμαστε με εσάς», δε σημαίνει ότι του εντείνουμε την ανησυχία για τα τραύματα του, αλλά διαβεβαιώνουμε το θύμα ότι έχει το δικαίωμα να υποφέρει, να σκέφτεται τον εαυτό του και τίποτε περισσότερο.
Εάν το θύμα ρωτά για τη σοβαρότητα των τραυμάτων του, το να μην του απαντάμε αυτό εντείνει την αγωνία βεβαίως, αλλά το Θύμα δεν πρέπει να έρθει αντιμέτωπο με μια ψυχολογικά κσταστροφική σιωπή.
Τέλος ορισμένα θύματα υποβιβάζουν αυτό που ζουν, σαν ένα είδος άρνησης απέναντι σε μία τρομακτική κατάσταση. Η άρνηση - αποφυγή από εμάς του υποβιβασμού αυτού που βιώνουν, θα τους βοηθήσει στη συνέχεια να επανακτήσουν το γεγονός πιο γρήγορα. Τα θύματα που δε λένε τίποτα, υφίστανται για χρόνια τις συνέπειες του τραυματισμού τους. Ανεξήγητη εξασθένηση για ένα ή και περισσότερα χρόνια μετά το ατύχημα, επαγγελματική εξάντληση, αίσθημα κατωτερότητας, τάσεις αυτοκτονίας. ..
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΥ
Όταν σημειώνεται ένα τραυματικό γεγονός (π.χ. μαζικό ή τροχαίο ατύχημα), το θύμα υφίσταται έναν βίαιο κλονισμό, που καταπατά το αίσθημα του άτρωτου και της αθανασίας. Για ένα άτομο, που βιώνει ένα τέτοιο γεγονός, θα υπάρχει εφεξής ένα πριν και ένα μετά. Σύμφωνα με τη φροϋδική θεωρία, η τραυματική εμπειρία χαρακτηρίζεται από τέσσερις βασικές παραμέτρους.
Κατ' αρχάς, το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με μία απειλή κατά της ζωής του: με το θάνατο. Η ιδέα του θανάτου αναβιώνει όταν σημειωθεί νέος τραυματισμός, ανεξάρτητα από τη σοβαρότητα των σωματικών τραυμάτων του θύματος.
Αυτή η εμπειρία χαρακτηρίζεται από τρόμο. Αυτό είναι η δεύτερη παράμετρος. Ο τρόμος είναι έκπληξη, σιωπή.
Αυτός ο τρόμος μπορεί να διαρκέσει μερικές ώρες ή και μερικές μέρες. Στη συνέχεια, αντικαθίσταται από άγχος, το οποίο όμως δεν πρέπει να το συγχέουμε με την τραυματική εμπειρία, αλλά προστίθεται στο βιωμένο γεγονός.
Η τραυματική εμπειρία διαρρηγνύει τον ψυχισμό, ενώ το άγχος δημιουργεί στο θύμα μια μορφή πίεσης. Για το θύμα όλα συνθλίβονται, δεν έχει πια σημάδια, είναι σα διαμελισμένο. Δυο καθησυχαστικά λόγια θα γίνουν ο θεμελιώδης λίθος πάνω στον οποίο το θύμα θα "ανασυντάξει" τα αισθήματα και τις αισθήσεις, τον πόνο του- θα "επανασυντάξει" τη ζωή του. Αυτό θα του επιτρέψει να αρχίσει να επαναδιοργανώνεται...
Η ΒΑΡΥΤΗΤΑ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
Μόνο η επικοινωνία με το διασώστη θα επιτρέψει να φτάσουμε να αποδεχτεί το θύμα την πραγματικότητα του ατυχήματος. Ένα άτομο που έπεσε θύμα κλοπής και σωματικής επίθεσης δηλώνει:
«Όταν μου επετέθησαν, πίστευα ότι ήταν ένας εφιάλτης, ότι θα ξυπνούσα από στιγμή σε στιγμή, αλλά παρόλ' αυτά ο εφιάλτης ήταν εκεί. Δε μπορούσα να το πιστέψω. Μου επιτίθεντο και με κλωτσούσαν σαν να μην υπήρχα... Θυμάμαι καλά τους διασώστες, που ήρθαν να με βοηθήσουν, όμως ο εφιάλτης ήταν ακόμη εκεί...».
Τα λόγια του πυροσβέστη θα βοηθήσουν ορισμένα θύματα, τα οποία έχουν τις αισθήσεις τους, να επανέλθουν στην πραγματικότητα. Τα λόγια είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της πραγματικότητας και της μη-πραγματικότητας.
Όμως, το τραύμα είναι μια αντίληψη, που συνθλίβει το θύμα και σε ορισμένες περιπτώσεις ανεπανόρθωτα. Το τραύμα είναι συχνά μια μυρωδιά, ένα έντονο φως, ένας εκκωφαντικός θόρυβος. Αυτή είναι και η τελευταία παράμετρος της φροϋδικής θεωρίας. Ένα θύμα σεξουαλικής επίθεσης αναφέρει:
«Για πολύ καιρό η ανάσα του με ακολουθούσε, ήταν τρομερό (...) άκουγα από μακριά τις φωνές φοιτητών, φοιτητές... και κανείς δεν άκουγε τη δική μου φωνή... Εάν προσπαθήσω να φέρω στο μυαλό μου την επίθεση φοβάμαι και δεν θυμάμαι τίποτα, παρά μόνο φωνές, την ανάσα του και στη συνέχεια τη σειρήνα του
πυροσβεστικού. Ήξερα ότι είχε τελειώσει, αλλά ο φόβος του θανάτου ήρθε μ' έναν παράξενο τρόπο». Ένα άλλο θύμα τροχαίου μας εξηγεί: «Νόμιζα ότι είχα παραμείνει για πολλές ώρες μέσα στο αυτοκίνητο, πίστευα ότι οι διασώστες με είχαν ξεχάσει, ήμουν τρομοκρατημένος. Έκλαιγα. Στη συνέχεια άκουσα τη σειρήνα, τότε ήξερα ότι θα σωθώ και νομίζω ότι λιποθύμησα. Ένας φοβερός ήχος με ξύπνησε ή μάλλον με συνέφερε από τη λιποθυμία μου, ούρλιαξα, νόμιζα ότι ακρωτηρίαζαν κάποιον... Ένα χέρι έπιασε το δικό μου και ένας πυροσβέστης μου εξήγησε πολύ ήρεμα, ότι έκοβαν το όχημα μου. Μιλούσε τόσο ήρεμα! Τότε σκέφτηκα ότι δε χρειαζόταν πλέον να φωνάζω αφού με είχαν ακούσει!(...) Πολύ αργότερα κατάλαβα ότι δεν είχα φωνάξει διότι το σαγόνι μου ήταν σπασμένο! Πίστευα ότι φώναζα και μάλιστα ότι με άκουγαν κιόλας!», προσθέτει μ' ένα μεγάλο χαμόγελο.
Έτσι, λοιπόν, είναι πολύ σημαντικό οι λέξεις να υπερσκελίζουν όλους τους θορύβους: μια μηχανή κοπής μετάλλων, τις φωνές των περαστικών... Ορισμένοι πάλι κυριεύονται από εξωπραγματικές ιδέες. Γι' αυτούς οι θόρυβοι είναι πολύ δυνατοί, ασυνήθιστοι.... Είναι σημαντικό να τους πούμε γιατί και πως θα ακουστεί ένας θόρυβος. Το ίδιο ισχύει και για τη θερμοκρασία, να τους εξηγούμε δηλαδή γιατί ζεσταίνονται ή γιατί κρυώνουν. Το θύμα πρέπει να κατανοεί γιατί το σώμα του αντιδρά με τον συγκεκριμένο τρόπο στα τραύματα που υφίσταται. Τα θύματα, τα οποία δεν έχουν τις αισθήσεις τους κατά τη διάρκεια της διασωστικής επέμβασης είναι ακόμη πιο ευαίσθητα στο ν' αναπτύξουν συμπτώματα μετατραυματικού στρες. Διότι αυτά τα υφίστανται όλα, χωρίς εξηγήσεις.
Για τα περισσότερα θύματα, είτε έχουν χάσει είτε όχι τις αισθήσεις τους, οι ψυχολογικές συνέπειες συνίστανται στην εμφάνιση ενός συνδρόμου επανάληψης, σε τάσεις αναδίπλωσης στον εαυτό τους, σε νευρώσεις, ιδίως φοβικά σύνδρομα, τα οποία μπορεί να συνοδεύονται από ψυχοσωματικά προβλήματα.
Το να πιάσουμε το χέρι του θύματος, το να του μιλήσουμε δε μπορεί παρά να είναι ωφέλιμο. Ορισμένα θύματα, ενώ ήταν αναίσθητα κατά τη διάρκεια της επέμβασης, θυμούνται ακαθόριστους ήχους, έχουν σχηματίσει μία εντύπωση για το περιβάλλον στο οποίο βίωσαν το ατύχημα. Γι αυτό και δεν μπορούμε ν' αρνηθούμε να μιλήσουμε στα θύματα.
ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΜΑΤΙΑ;
Οσον αφορά στα θύματα που βρίσκονται σε υπερδιέγερση (φωνές, πανικός, τσιρίδες), είναι αδιανόητο να τους πούμε ως διασώστες ότι υπερβάλλουν. Ποιοι είμαστε εμείς που θα αποφασίσουμε για την αλήθεια της αγωνίας τους; Για τη λογική τους; Ποια είναι η λογική ενός τροχαίου ατυχήματος; Ενός συμβάντος μαζικής καταστροφής; Αυτά τα ατυχήματα, εξάλλου, δεν είναι μάλλον ασυνήθιστα για την καθημερινότητα των ανθρώπων;
Αυτή τη διάσταση του θέματος δεν πρέπει ποτέ να ξεχνά ο διασώστης όταν έρχεται αντιμέτωπος με θύματα καταρρακωμένα στο σώμα και στην ψυχή.
Ορισμένοι πυροσβέστες προτιμούν να βρεθούν αντιμέτωποι μ' ένα αναίσθητο θύμα ή κάποιον που δεν αντιδρά. Αυτό το θύμα, ωστόσο, δεν υποφέρει λιγότερο από τα υπόλοιπα.
Τα λόγια που ως διασώστες θα πούμε σε κάποιο θύμα, είτε μπορεί είτε όχι ν' ανταποκριθεί το θύμα σε αυτά, μπορεί να αποδειχθούν ωφέλιμα και για εμάς τους ίδιους. Απλή, σαφής και σύντομη, μια κουβέντα καθησυχαστική μπορεί να δώσει διέξοδο και στη δική μας αγωνία, να διώξει το δικό μας άγχος.
  
     Ακόμη και εάν δεν μπορείτε να μιλήσετε, το γεγονός ότι γνωρίζετε αυτό που βιώνει ένα θύμα, είναι ήδη αρκετό. Διότι στο βάθος έχει ήδη δημιουργηθεί ένας δεσμός ανάμεσα σε διασώστη και θύμα, αόρατος μεν, αλλά υπαρκτός. Οι κινήσεις σας θα είναι παρόμοιες αλλά διαφορετικές. Τα λόγια σας θα είναι τα ίδια αλλά φορτισμένα από· αυτό που ήδη γνωρίζετε: τον πόνο.

Σημείωμα του Επιμελητή
Παραπάνω, παρατέθηκε αυτούσιο το άρθρο από το γαλλικό περιοδικό. Πόσοι από εμάς δεν τα χουμε νιώσει, δεν τα 'χουμε σκεφτεί κατά την ενάσκηση των καθηκόντων μας;
Έχουμε δει θύματα σε σεισμούς άλλοτε να διασώζονται και άλλοτε να καταλήγουν, λίγο μετά τη διάσωση τους, θύματα σε τροχαία -καθημερινό φαινόμενο- και σε τόσες άλλες διασωστικές επιχειρήσεις. Θύματα με τα οποία «δένεσαι» εκείνη τη στιγμή «χρεώνεσαι» κατά κάποιο τρόπο τη ζωή τους, τα δίνεις όλα για να τα διασώσεις και μετά δεν τα ξαναβλέπεις ποτέ.
Πρέπει να τους ξαναδείς ή όχι; Είναι ένα ερώτημα που η ψυχολογική απάντηση είναι μάλλον όχι.
Αλλά, παράλληλα με την εδώ παρουσιαζόμενη ψυχολογική προσέγγιση των θυμάτων, υπάρχει και η ψυχολογική προσέγγιση του διασώστη. Πως θα αποφορτιστεί συναισθηματικά και ψυχολογικά ο άνθρωπος (πυροσβέστης - διασώστης) που ξαφνικά μέρα - νύχτα, χειμώνα - καλοκαίρι, καλείται να «συζήσει» και να αντιμετωπίσει το θάνατο και την καταστροφή;
Ο άνθρωπος αυτός διάγει μία φυσιολογική κατά τα άλλα ζωή, έχει
οικογένεια, φίλους, συναισθήματα.
Ποιος θα τον αποφορτίσει; Πόσο καιρό μετά θα σκέφτεται το δύσκολο έργο που κλήθηκε να αντιμετωπίσει, Και είναι όλα αυτά χωρίς τίμημα; Ή μήπως αυτή η συχνά σκληρή πραγματικότητα διαμορφώνει επαγγελματίες με ιδιαίτερες ανάγκες και συμπεριφορές;

Πηγή: "Le sapeur Pompier". Υγεία-Ψυχολογία: "Paroles de Victimes",
Georgette Sarrazin (Κλινική Ψυχολόγος), τ. 995, Μάρτιος 2004, σσ. 56-59.
Επιμέλεια κειμένου: Επιπυραγός Ιωάννης Γαϊτανίδης Μετάφραση κειμένου: Δοκ. Ανθ/γός Γαβριηλίδου Σοφία*

Πυροσβεστική Επιθεώρηση   Ιούλιος - Αύγουστος 2004

Διάσωση : Η πρώτη προτεραιότητα

Η διάσωση ή με άλλα λόγια, η διαφύλαξη της ανθρωπινής ζωής, είναι η πρώτη προτεραιότητα των πυροσβεστών σε μια πυρκαγιά. Όλες οι άλλες ενέργειες, στον τόπο του συμβάντος, θα πρέπει να οργανώνονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να υποβοηθούν και να ενισχύουν το έργο της διάσωσης.Το πρώτο βήμα, που είναι, μάλιστα, ζωτικής σημασίας για την ευόδωση μιας επιχείρησης διάσωσης, είναι η κατάλληλη τοποθέτηση των εγκαταστάσεων. Όταν υπάρχουν άτομα εγκλωβισμένα σε ένα φλεγόμενο κτίριο, οι πρώτοι σωλήνες πρέπει να τοποθετούνται ανάμεσα σε αυτούς και την εστία της πυρκαγιάς ή ανάμεσα στην πυρκαγιά και τις εξόδους διαφυγής. Με την ενέργεια αυτή, όχι μόνο προστατεύονται οι παγιδευμένοι, αλλά και καθίσταται δυνατός ο εντοπισμός και στη συνέχεια, η απομάκρυνση τους από την επικίνδυνη ζώνη.Ο κίνδυνος μπορεί να είναι είτε άμεσα ορατός ή γνωστός είτε εικαζόμενος. Μόλις οι πυροσβέστες φτάσουν στον τόπο του συμβάντος και διαπιστώσουν ότι υπάρχουν παγιδευμένα άτομα στο κτίριο, η πρώτη τους σκέψη δεν είναι άλλη, από το πώς θα χειριστούν όσο το δυνατό πιο αποτελεσματικά την έκρυθμη αυτή κατάσταση. Η αντιμετώπιση του άμεσου κινδύνου και ταυτόχρονα, η επίδειξη της δέουσας προσοχής στις επιχειρήσεις διάσωσης, που διεξάγονται στο εσωτερικό κτιρίων που καίγονται, απαιτούν, από το πυροσβεστικό προσωπικό, ορθή κρίση, ικανότητα και πειθαρχία.

Από την άλλη πλευρά, μεγάλη σημασία για τη θετική έκβαση μιας επιχείρησης διάσωσης, έχει η εκτίμηση της κρισιμότητας της κατάστασης από τον επικεφαλής των δυνάμεων κατάσβεσης, ο οποίος θα πρέπει να λάβει υπόψη το βαθμό κινδύνου που απειλεί τα εγκλωβισμένα άτομα. Οι άνθρωποι που βρίσκονται πιο κοντά στην εστία της πυρκαγιάς ή στους ορόφους επάνω από αυτήν, διατρέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο, γι' αυτό και θα πρέπει να εντοπιστούν όσο το δυνατό συντομότερα και να απομακρυνθούν αμέσως από το φλεγόμενο κτίριο.
Τα σημεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, κατά την εκτίμηση της κατάστασης, είναι:
- Η φυσική και ψυχολογική κατάσταση των ατόμων που έχουν παγιδευτεί από τις φλόγες.
- Η θέση των θυμάτων σε σχέση με την εστία της πυρκαγιάς.
- Η ένταση της πυρκαγιάς, η εκλυόμενη θερμότητα και ο παραγόμενος καπνός.
- Το ύψος του ορόφου όπου βρίσκονται οι εγκλωβισμένοι.
- Ο αριθμός των εγκλωβισμένων.
- Η δομή της κατασκευής που έχει τυλιχθεί στις φλόγες.
- Η δυνατότητα προσέγγισης του σημείου όπου βρίσκονται παγιδευμένα άτομα.
Εγκλωβισμένοι που καταλαμβάνονται από πανικό
Είναι πολύ συνηθισμένο, οι ένοικοι ενός κτιρίου που έχει τυλιχθεί στις φλόγες, ακόμη και αυτοί που βρίσκονται σε σχετικά μεγάλη απόσταση από την εστία της πυρκαγιάς,  να  χάνουν  την ψυχραιμία τους και να καταλαμβάνονται από πανικό. Ο ρόλος των πυροσβεστών, σε αυτή την περίπτωση, είναι να τους καθησυχάσουν και να τους ενθαρρύνουν να παραμείνουν στο σημείο όπου βρίσκονται, μέχρι να προχωρήσει το έργο της κατάσβεσης ή έως ότου αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτούς και καταφέρουν να τους απελευθερώσουν με ασφάλεια.
Στην πραγματικότητα, η απόφαση να απεγκλωβίσουμε έναν ένοικο και η επιλογή του συγκεκριμένου ατόμου που θα πρέπει να διασωθεί πρώτο, πρέπει να βασίζεται στην πραγματική ανάγκη που υπάρχει και όχι στο θόρυβο που δημιουργείται. Αν βιαστούμε να απομακρύνουμε τους ενοίκους από το κτίριο, χωρίς να λάβουμε πρώτα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια τους, μπορεί να θέσουμε τη ζωή τους σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο.
Άλλωστε, ένας εγκλωβισμένος που βρίσκεται στο παράθυρο και φωνάζει δυνατά "βοήθεια", κουνώντας τα χέρια του, διατρέχει πιθανότατα μικρότερο κίνδυνο από κάποιον άλλο, του οποίου οι δυνάμεις έχουν εξασθενήσει από τον καπνό και τη θερμότητα της πυρκαγιάς που πλησιάζει, με αποτέλεσμα να μην έχει το κουράγιο να φωνάξει στους πυροσβέστες.
Συχνά, οι εγκλωβισμένοι που βρίσκονται κοντά στα παράθυρα, δε φαίνονται από το εξωτερικό του κτιρίου εξαιτίας του πυκνού καπνού, η θέση τους, όμως, μπορεί να εντοπιστεί, αν ακολουθήσουμε τις φωνές τους. Αλλες φορές, πάλι, κάποιο άτομο εντοπίζεται σε ένα παράθυρο, αλλά στη συνέχεια χάνεται από το οπτικό μας πεδίο. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι, έχοντας εισπνεύσει πολύ καπνό, το άτομο έχει χάσει τις αισθήσεις του και έχει καταρρεύσει στο πάτωμα, κοντά στο παράθυρο. Ενίοτε, οι παγιδευμένοι σε ένα χώρο μετακινούνται, αναζητώντας κάποια διέξοδο, χωρίς, δυστυχώς, να αντιλαμβάνονται ότι με την ενέργεια αυτή, κινδυνεύουν να χάσουν τον προσανατολισμό τους και να εισχωρήσουν ακόμη πιο βαθιά στο εσωτερικό του κτιρίου που καίγεται. Έτσι, καθίσταται ακόμη πιο δύσκολος ο εντοπισμός και η διάσωση τους από τους πυροσβέστες.
Απομάκρυνση των ενοίκων
Η απόκτηση πρόσβασης στο χώρο όπου βρίσκεται ο εγκλωβισμένος, είναι το πρώτο μέρος της επιχείρησης διάσωσης, η οποία ολοκληρώνεται με την ασφαλή απομάκρυνση του ενοίκου από το φλεγόμενο κτίριο. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις, δεν είναι δυνατός ο άμεσος απεγκλωβισμός του θύματος, αλλά ο πυροσβέστης μπορεί να χρειαστεί να παραμείνει κοντά του, μέχρι να βελτιωθεί η κατάσταση και να μπορέσουν να εγκαταλείψουν το κτίριο με ασφάλεια.
Προτού απομακρύνουμε ένα άτομο που έχει παγιδευτεί σε φλεγόμενο κτίριο, πρέπει να το ρωτάμε εάν βρίσκεται και κάποιος άλλος μαζί του και πάντοτε να διενεργούμε σύντομη έρευνα στο χώρο, για το ενδεχόμενο να υπάρχουν και άλλα θύματα. Ειδικά στην περίπτωση που εντοπίζουμε κάποιον ενήλικα, ο οποίος έχει χάσει τις αισθήσεις του, πρέπει πάντα να ψάχνουμε γύρω ή ακόμη και κάτω από το σώμα του, μήπως υπάρχει κάποιο παιδί. Και αυτό γιατί, καθώς οι γονείς τείνουν, σε περιπτώσεις κινδύνου, να κρατούν τα παιδιά στην αγκαλιά τους, εάν χάσουν τις αισθήσεις τους, υπάρχει περίπτωση να καταρρεύσουν επάνω στο παιδί.
Οι εγκλωβισμένοι σε ένα φλεγόμενο κτίριο πρέπει να απομακρύνονται από αυτό, κατά το γρηγορότερο δυνατό. Η επιχείρηση διάσωσης στέφεται με επιτυχία, εφόσον αξιοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τόσο το υπάρχον πυροσβεστικό προσωπικό, όσο και ο διαθέσιμος εξοπλισμός.
Εσωτερικές σκάλες: Οι εσωτερικές σκάλες αποτελούν την ασφαλέστερη και συντομότερη οδό για την απομάκρυνση ανθρώπων από φλεγόμενα κτίρια, καθώς η χρήση τους δεν απαιτεί ιδιαίτερα μεγάλη σωματική δύναμη. Κάποιες φορές, όμως, οι εσωτερικές σκάλες κατακλύζονται από τόσο μεγάλη ποσότητα καπνού, ώστε η χρήση τους καθίσταται κυριολεκτικά αδύνατη. Ο εξαερισμός του χώρου, σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι επιτακτικός, ενώ η τοποθέτηση των σωλήνων εκροής, έτσι ώστε να προστατεύονται οι σκάλες, είναι μείζονος σημασίας στην τακτική κατάσβεσης που ακολουθείται στις πυρκαγιές κτιρίων.
Οριζόντιες έξοδοι: Η απομάκρυνση των ανθρώπων πλευρικά (π.χ. από παράθυρα ή βεράντες) πραγματοποιείται, όταν η βασική διέξοδος, δηλαδή οι εσωτερικές κλίμακες του κτιρίου, δε μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Τέτοια παραδείγματα είναι:
- Όταν μετακινούμε έναν ένοικο κατά μήκος ή κατά πλάτος του διαδρόμου, με σκοπό να διαφύγουμε από την επικίνδυνη περιοχή ή αν πάλι τον μετακινούμε σε κάποιο άλλο χώρο του ίδιου ορόφου, που μπορεί να λειτουργήσει ως προσωρινό καταφύγιο.
- Όταν μετακινούμε ανθρώπους μέσα από παράθυρα προς κάποια βεράντα. Αυτή είναι μία συνηθισμένη επιχείρηση σε πυρκαγιές ιδιωτικών κατοικιών.
- Όταν γκρεμίζουμε κάποιο τοίχο, προκειμένου να δημιουργήσουμε ένα άνοιγμα, μέσα από το οποίο θα μπορέσουμε να περάσουμε στο διπλανό διαμέρισμα. Αυτή η μέθοδος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απομάκρυνση παγιδευμένων ενοίκων σε πυρκαγιές πολλαπλών κατοικιών.
Έξοδοι κινδύνου: Εάν το κτίριο διαθέτει έξοδο κινδύνου, μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την απομάκρυνση των ενοίκων, εφόσον αυτό κριθεί ασφαλές. Ωστόσο, οι σκάλες αυτές συνήθως εγκυμονούν περισσότερους κινδύνους από τις εσωτερικές σκάλες των οικιών, καθώς τα σκαλοπάτια τους είναι στενά και απότομα. Επιπλέον, εκτεθειμένες καθώς είναι στη θερμότητα και τον καπνό, σε περίπτωση πυρκαγιάς, οι έξοδοι κινδύνου μπορούν να παγιδεύσουν τόσο τους πολίτες, όσο και τους πυροσβέστες, που προσπαθούν να διαφύγουν μέσω αυτών.
Πυροσβεστικές κλίμακες: Φορητές και εναέριες κλίμακες μπορούν, επίσης, να χρησιμοποιηθούν, για να προσεγγίσουμε και στη συνέχεια, να απομακρύνουμε τους παγιδευμένους ενοίκους από το φλεγόμενο κτίριο. Η χρήση τους, ωστόσο,
απαιτεί σωματική δύναμη και ίσως αποδειχθεί υπερβολικά χρονοβόρα. Οι σκάλες αυτές κρύβουν κινδύνους τόσο για τους εγκλωβισμένους, όσο και για τους πυροσβέστες. Τα μεγαλόσωμα και βαριά άτομα, καθώς και εκείνα που έχουν χάσει τις αισθήσεις τους, είναι δύσκολο να απομακρυνθούν μέσω αυτής της σκάλας, ενώ στην περίπτωση που κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο, απαιτείται η συνδρομή επιπρόσθετων δυνάμεων. Λόγω της πυρκαγιάς, η χρήση μιας πυροσβεστικής κλίμακας μπορεί να αποβεί επικίνδυνη, γεγονός που καθιστά απαραίτητη την τοποθέτηση στην περιοχή σωλήνων εκροής, ώστε να προσφέρεται προστασία στους ενοίκους και τους πυροσβέστες, την ώρα που βρίσκονται πάνω σε αυτή.
Διασωστικός κάλος: Η διάσωση με κάλο είναι μία ριψοκίνδυνη επιχείρηση και αποτελεί ουσιαστικά λύση ανάγκης. Σε αυτή τη λύση θα πρέπει να προσφεύγουμε μόνο σε περίπτωση που είμαστε ειδικά εκπαιδευμένοι σε αυτό το είδος διά-
σωσης και εφόσον έχουμε στη διάθεση μας κατάλληλο εξοπλισμό, ο οποίος θα έχει πρόσφατα περάσει από αυστηρό έλεγχο και θα έχει διατηρηθεί σε άριστη κατάσταση.
Ζωές εκτεθειμένες σε κίνδυνο
Οι περισσότερες επιχειρήσεις διάσωσης ανθρώπων από κτίρια που καίγονται, αντιμετωπίζονται με την ανάπτυξη ενός σχεδίου δράσης, που εκτελείται στο εσωτερικό των κτιρίων. Η άμεση τοποθέτηση του πρώτου σωλήνα εκροής, ώστε να αποτραπεί η εξάπλωση της πυρκαγιάς και η επιθετική μέθοδος προσβολής της φωτιάς από τις πυροσβεστικές , δυνάμεις που εισέρχονται στο κτίριο, αποτελούν την πιο ενδεδειγμένη και αποτελεσματική μέθοδο διάσωσης.
Στις περισσότερες επιχειρήσεις διάσωσης σε πυρκαγιές κτιρίων, οι πυροσβέστες είναι ιδιαίτερα φορτισμένοι συναισθηματικά, αφού χρειάζεται να προστατέψουν ανθρώπινες ζωές που βρίσκονται σε θανάσιμο κίνδυνο. Το αποτέλεσμα των επιχειρήσεων αυτών εξαρτάται όχι μόνο από τις πράξεις μεμονωμένων πυροσβεστών, αλλά και από τη μεταξύ τους συνεργασία. Η εκπαίδευση, η εμπειρία και η καλή φυσική κατάσταση αποτελούν τις βασικές προϋποθέσεις, για να μπορούν οι πυροσβέστες να ενεργούν σωστά και να φέρνουν σε πέρας το δύσκολο αυτό έργο, της διάσωσης ανθρώπινων ζωών


ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2001

Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2009

NO PLASTIC BAGS ANY MORE !!!!FOR EVERYONE

Στοιχεία από την Αμερικανική Εταιρεία περιβαλλοντικής Προστασίας δείχνουν ότι περίπου 500 δισεκατομμύρια έως ένα τρισεκατομμύριο πλαστικές σακούλες καταναλώνονται σ’ όλο τον κόσμο ετησίως.
National Geographic News September 2, 2003


Λιγότερο από το 1% των πλαστικών τσαντών ανακυκλώνονται. Κοστίζει περισσότερο να ανακυκλώσει κανείς μια τσάντα παρά να παράγει μια καινούρια.

“Υπάρχει μια σκληρή οικονομία πίσω από την ανακύκλωση των πλαστικών τσαντών.: Κοστίζει $4,000 να επεξεργαστούμε μια να ανακυκλώσουμε 1 τόνο από πλαστικές σακούλες , οι οποίες μετά πωλούνται στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων για $32”


Τότε…Πού πηγαίνουν?

Μια έρευνα του 1975 έδειξε ότι τα πλοία που διασχίζουν τους ωκεανούς, ρίχνουν 8 εκατομμύρια λίβρες πλαστικού ετησίως. Ο πραγματικός λόγος που η γη δεν έχει ξεχειλίσει από πλαστικό ήταν γιατί το περισσότερο από αυτό κατέληξε στους ωκεανούς.


Τις παίρνει ο άνεμος…

…στις θάλασσες, στις λίμνες , στα ποτάμια.


Καταλήγουν στη θάλασσα μέσω των υπονόμων και των αποχετευτικών δικτύων.


Έχουν βρεθεί να πλέουν βόρεια του Αρκτικού Κύκλου μέχρι τα νησιά Φώκλαντ.


Οι πλαστικές σακούλες αποτελούν το 10% των σκουπιδιών που ξεβράζονται στην Αμερικανική ακτογραμμή.


Οι πλαστικές σακούλες φωτοδιασπώνται:
Με τον καιρό διαλύονται σε μικρότερα πιο τοξικά πετρο- πολυμερή


Τα οποία τελικά μολύνουν το έδαφος και τα ύδατα.


Ως αποτέλεσμα μικρά κομμάτια μπαίνουν στην τροφική αλυσίδα.

Τα αποτελέσματα για τη φύση είναι καταστροφικά

Τα πουλιά μπλέκονται μέσα σ’ αυτές

Περίπου 200 διαφορετικά είδη θαλασσίων ζώων ( φάλαινες , δελφίνια , φώκιες και χελώνες ) πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας των πλαστικών τσαντών.

Πεθαίνουν αφού καταπίνουν πλαστικές σακούλες τις οποίες περνούν για τροφή.

Λοιπόν….Τι κάνουμε ;

Εάν χρησιμοποιήσουμε 1 υφασμάτινη τσάντα γλιτώνουμε 6 πλαστικές σακούλες την εβδομάδα.

Δηλαδή 24 τσάντες το μήνα

Δηλαδή 288 τσάντες το χρόνο.

Δηλαδή 22,176 τσάντες σ’ όλη μας τη ζωή.

Εάν 1 στους 5 ανθρώπους στη χώρα μας το έκανε αυτό
θα γλιτώναμε
1,330,560,000,000 τσάντες
σ’ όλη μας τη ζωή.

Στο Μπαγκλαντές έχουν απαγορευθεί οι πλαστικές σακούλες
Η Κίνα έχει απαγορεύσει τις δωρεάν πλαστικές σακούλες.
Η Ιρλανδία είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που άρχισε να φορολογεί τις πλαστικές σακούλες από το 2002 και έχουν μειώσει την κατανάλωση τους στο 90%
Το 2005 η Ρουάντα απαγορεύσε τις πλαστικές σακούλες.
Το Ισραήλ , Ο Καναδάς , η Δυτική Ινδία , η Μποτσουάνα , η Κένυα , η Τανζανία , η Δυτική Αφρική, η Ταϊβάν και η Σιγκαπούρη έχουν επίσης απαγορεύσει τις πλαστικές
σακούλες ή κινούνται προς την απαγόρευσή τους.

Το Μάρτιο του 2007 , το Σαν Φρανσίσκο γίνεται η πρώτη Αμερικανική πόλη που απαγορεύει τις πλαστικές σακούλες.
Το Όκλαντ και η Βοστόνη σκέφτονται την απαγόρευση.
Οι πλαστικές σακούλες φτιάχνονται από πολυαιθυλένιο : ένα θερμοπλαστικό που φτιάχνεται από πετρέλαιο.

Η μείωση των πλαστικών τσαντών θα μειώσει την εξάρτησης από τις εταιρείες πετρελαίου.

Η Κίνα θα γλιτώσει 37 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου κάθε χρόνο χάρη στην απαγόρευση των δωρεάν πλαστικών τσαντών.

Είναι δυνατόν...